ژلاتین چیست و انواع و طریقه استفاده آن

ژلاتین، ماده ای بی رنگ و بی مزه ای که اگر با حوزه آشپزی و یا سرو دسر سروکار داشته باشید نامش را شنیده اید. احتمالا برای بعضی ها این سوال پیش بیاد که خواص ژلاتین چیست ؟ خواص و انواع آن و طریقه مصرف آن چگونه است که ما در ویناکوک به طور کامل به آن پرداخته ایم.

ژلاتین چیست؟

یک نوع ماده که حاوی پروتئین آمینو اسید می باشد که از جوشاندن استخوان، غضروف و پوست حیوانات برای استخراج کلاژن درست می شود.

حالا شاید برایتان سوال پیش بیاد که کلاژن چیست؟

کلاژن نوعی پروتئین فیبر است که ماهیچه ها ،استخوانها و پوست حیوانات را به هم‌ متصل میکند، ژلاتین از پردازش کلاژن تولید میشود که بعد از سرد شدن بافتی سفید و ژله ای پیدا میکند و در آب داغ حل میشود. 

نقش آمینو اسید ها در آن چیست؟ ژلاتین شامل چند نوع آمینو اسید می باشد آمینو اسید ها ترکیباتی هسنند که برای ساخت پروتئین ها باهم ترکیب میشوند.

در این مطلب قصد داریم خواص غذایی این ماده بپردازیم.

خواص ژلاتین و استفاده های آن چیست؟

• این ماده بخاطر داشتن پروتئین بالا برای سلامتی بسیار مفید است و به چسب استخوان معروف است.
• برای سلامت پوست و مو
• پیشگیری از پوکی استخوان
• کمک به هضم غذا و سیستم گوارش
• فاقد قند و چربی و کمک به لاغری
• حاوی ویتامین Bوکمک به کسانی که از افسردگی رنج می برن
• کمتر کردن درد مفاصل

انواع ژلاتین

آن ها شامل دو نوع می باشد، پودری و ورقه ای که هر دو از کلاژن حیوانات تهیه شده اند.

پودر ژلاتین

این نوع پودر خشک شده است‌ و تبدیل به دانه هایی ریز شده است. ترد ،شفاف ،بدون بو و مزه می باشد و فاقد چربی و قند و هرگونه مواد افزودنی می باشد.

ورق ژلاتین

ورق ژلاتین هم نوعی دیگر از آن است که روی ورق خشک شده است، نازک و شفاف است. از لحاظ خواص غذایی هیچ تفاوتی باهم ندارند.

آیا ژلاتین گیاهی داریم؟

چون این ماده از استخوان حیوانات بدست می آید، پس به هیچ عنوان منشاء گیاهی ندارد.
آگارآگار چیست؟ نوعی جلبک است. پکتین چیست؟ کربوهیدرات گیاهی است این دو ماده را میتوان جایگزین کرد.

ژلاتین حاوی کلسیم آهن سدیم پتاسیم و پروتئین می باشد.

اما ژله های آماده حاوی شکر ،رنگ ،اسانس و دیگر افزودنی ها می باشد، درصورتی ‌که ژله ها از مواد خوب و سالم تهیه شده باشند
استفاده از آنها مشکلی ندارد.

برای خرید ژله حتما به تاریخ مصرف ،پروانه بهداشت و علامت استاندارد حک شده روی بسته توجه نمایید.

مصرف ژله برای چه کسانی خوب است؟

برای بچه ها زیر ۳ سال ممنوع می باشد و برای کودکان قبل خوراک اصلی توصیه نمیشود.
پاستیل؛ بخاطر رنگ و شکر و مواد افرودنی ممکن موجب سو تغذیه می شود.
ژله ارزش غذایی بالایی ندارد و نمی توان به عنوان وعده اصلی استفاده کرد، ژله به عنوان دسر پس از وعده اصلی خوراک استفاده می کنند. می توان به عنوان میان وعده هم استفاده کرد.

نباید های داخل ژله

1. هیچ وقت روی ژله بسته شده پاستیل نزارین چون باعث میشه سطح روی ژله آب بشه و فرمش رو از دست بده
2. میوه هایی مثل انجیر آناناس، کیوی و انبه رو داخل ژله نریزین چون ژله نمی بنده.
3. پرتقال و نارنگی رو حتما پوسته نازک روی آن داخل ژله قرار بدین زیرا بدون پوست آب میندازه

نگهداری و طریقه استفاده از آن

ژلاتین رطوبت را جذب می‌کند پس بهتر است در جای خشک و خنک نگهداری شود، چنانچه رطوبت جذب کند، روی آن کپک و قارچ رشد می‌کند. پس مصرف آن خالی از خطر نیست.

طریقه استفاده از ژلاتین
ژلاتین در آب سرد حل نمی شود اما در آب گرم به راحتی حل میشود، آب سرد داخل یک ظرف مناسب میریزیم و پودر را روی سطح می پاشیم.
میزاریم کمی بمونه تا حالت اسفنجی بشه سپس روی بخار آب ( بن ماری )میکنیم تا حل شود، برای اینکه گلوله نشود دور آن میشود ژلاتین را آب کرد.

ترکیب های این مواد

• ۱قاشق چایخوری ژلاتین+۱قاشق چایخوری شکر+۱/۸پیمانه آب سرد
• ۱قاشق سوپ خوری ژلاتین+۱قاشق سوپخوری شکر+۱/۴پیمانه آب
• شکر و ژلاتین رو باهم مخلوط کرده و رو سطح آب می پاشیم. شکر مانع گلوله شدن آن میشود.

یک روش دیگر: داخل ظرف مناسب یه مقدار پودر ژلاتین میریزیم و یه مقدار آب دو بار پودر ژلاتین، لایه آخر حتما پودر باشد که به هیچ عنوان پودر گلوله نشود.

اگر سرد باشه یه کم‌ آب روی ورق می ریزیم بن ماری میکنیم سپس میزاریم کمی خنک بشه به مایه اضافه میکنیم.

طریقه مصرف ورق آن

دسر هایی که با ورق ژلاتین تهیه میشود شفاف تر و براق تر هستند. در یک ظرف آب سرد میریزیم و ورق ژلاتین را داخل آب میندازیم تا نرم شود و حجمش کمی زیاد شود، سپس با دست خارج میکنیم و با دو دست فشار میدهیم تا آب آن گرفته شود و به دو صورت به دسر اضافه میکنیم، در اینجا به دو نکته باید توجه کرد:

1. اگر مایه دسر گرم باشد ورق نرم شده را داخل مایه میریزیم و مخلوط میکنیم
2. اگر مایه دسر سرد باشد، روی ورقه ها آب میریزیم و سپس اضافه میکنیم.

*نکته: ژلاتین در دمای ۲۰ درجه میبندد پس هنگام اضافه کردن آن به دمای مایع توجه داشته باشید.

جایگزین کردن پودر با ورق ژلاتین ( نسبت اندازه ها )

ورق در دو سایز کوچک معادل 2 گرم بزرگ معادل 4 گرم موجود می باشد.
۱قاشق مربا خوری پودر معادل4 گرم و ۱ قاشق سوپ خوری پودر معادل5/7 گرم

۱ ورق بزرگ=۱ قاشق مربا خوری پودر ژلاتین (هردو۴گرم هستند)

۲ ورق بزرگ= ۱ قاشق سوپ خوری پودر (معادل ۸ گرم)

۲ ورق کوچک= ۱ قاشق مربا خوری (۴گرم)

۴ ورق کوچک= ۱ قاشق سوپ خوری (۸گرم)

۶ ورق کوچک= ۳ قاشق سوپ خوری (۱۲گرم)

فواید این ماده برای سلامتی

به طور کلی فواید ژلاتین بسیار زیاد است و ما در اول این متن به خواص کلی این ماده پرداختیم، اما ژلاتین در حوزه های مختلف خیلی به ما کمک می کند. در ادامه به چند تا از فواید اصلی و مهم این ماده می پردازیم.

ژلاتین به حفظ سلامت مفاصل و استخوان کمک میکند

این ماده می تواند به پوکی استخوان که از بیماری آرتروز می آید کمک کند.

کمک به کاهش وزن

با توجه به این که سیر بودن به کنترل وزن کمک می کند، ژلاتین ماده ای است که چربی و کربوهیدرات ندارد و بعد خوردن آن افراد سیر میمانند.

کمک به درمان دیابت نوع 2

همانطور که گفتیم ژلاتین خواص زیادی دارد و باعث می شود بتوانیم وزنمان را کنترل کنیم و این امر می تواند باعث شود که دچار بیماری دیابت نشویم.

نکته ی مهم این است باید مراقب نوع ژلاتین مصرفی باشیم. به عنوان مثال ژلاتین در پاستیل ها و پودر های ژله ی آماده نباید با مواد افزودنی و شکر همراه باشد، این نوع ماده هم اشتها را کور میکند و هم با وجود شکر در آنها باعث دیابت شود. پس در مصرف آن ها باید دقت کنیم و به هیچ وجه کودکان زیر 3 سال این ماده را ندهیم.